Συγκεντρωτισμός ή αλλιώς η παγίδα του να τα κάνεις όλα μόνος/η σου

Σας έχει τύχει ποτέ να αναλαμβάνετε περισσότερα από όσα μπορείτε να διαχειριστείτε, επειδή πιστεύετε ότι "κανείς άλλος δεν μπορεί να το κάνει καλύτερα από εσάς"; Ή ίσως δυσκολεύεστε να εμπιστευτείτε τους άλλους με ευθύνες; Αν ναι, μπορεί να βιώνετε αυτό που λέγεται συγκεντρωτισμός. Είναι η τάση να κάνετε τα πάντα μόνοι σας, είτε από φόβο για το αποτέλεσμα, είτε από αίσθημα υπευθυνότητας.

Ας δούμε μαζί γιατί συμβαίνει αυτό και, κυρίως, πώς μπορούμε να το αλλάξουμε για να αισθανόμαστε πιο ελεύθεροι και ισορροπημένοι στην καθημερινότητά μας.

Σας Ακούγεται Οικείο;

Σκεφτείτε για λίγο την τελευταία φορά που πήρατε πάνω σας μια εργασία – είτε στη δουλειά, είτε στο σπίτι – επειδή σκεφτήκατε:

• "Αν δεν το κάνω εγώ, δεν θα γίνει σωστά."

• "Είναι πιο γρήγορο να το κάνω μόνος/η μου παρά να το εξηγήσω σε άλλον."

• "Δεν θέλω να επιβαρύνω τους άλλους."

Αυτές οι σκέψεις είναι συνηθισμένες, και αν τις έχετε σκεφτεί κι εσείς, δεν είστε μόνοι. Ωστόσο, αυτή η συμπεριφορά μπορεί να μας φέρει σε δύσκολη θέση μακροπρόθεσμα. Μας οδηγεί σε υπερκόπωση, άγχος και συχνά σε απομόνωση από τους γύρω μας.

Γιατί Τείνουμε να τα Κάνουμε Όλα Μόνοι μας;

Μήπως αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε κάποια από αυτές τις καταστάσεις;

• Φόβος αποτυχίας: "Αν αφήσω κάποιον άλλο να το κάνει, μπορεί να μην βγει τόσο καλά όσο θέλω."

• Τελειομανία: "Πρέπει να είναι τέλειο, και ο μόνος τρόπος να είμαι σίγουρος/η είναι να το κάνω μόνος/η."

• Έλλειψη εμπιστοσύνης στους άλλους: "Κανείς δεν ξέρει πώς να το κάνει καλύτερα από εμένα."

• Αίσθημα υπευθυνότητας: "Είναι δική μου δουλειά. Δεν μπορώ να φορτώσω άλλους."

Αν αναγνωρίζετε κάποια από αυτές τις σκέψεις, μπορεί να έχετε πέσει στην παγίδα του συγκεντρωτισμού. Και παρόλο που είναι κατανοητό – ποιος δεν θέλει να έχει τον έλεγχο; – αυτή η συμπεριφορά μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη ψυχική και σωματική μας υγεία.

Οι Επιπτώσεις του να τα Κάνουμε Όλα Μόνοι μας

Ας είμαστε ειλικρινείς: ο συγκεντρωτισμός αρχικά μπορεί να φαίνεται αποτελεσματικός. Νιώθετε ότι τα πράγματα γίνονται όπως πρέπει και έχετε τον έλεγχο. Όμως, τι συμβαίνει μετά από λίγο καιρό;

• Εξάντληση: Όταν προσπαθείτε να κάνετε τα πάντα μόνοι σας, το σώμα και το μυαλό σας δεν μπορούν να αντέξουν. Το αποτέλεσμα; Φτάνετε σε σημείο εξάντλησης.

• Άγχος: Η συνεχής ανησυχία ότι πρέπει να τα κάνετε όλα σωστά μπορεί να σας φορτώσει με άγχος και να επηρεάσει την ποιότητα της ζωής σας.

• Απομόνωση: Όταν δεν εμπιστεύεστε τους άλλους να συμμετέχουν στις ευθύνες, απομονώνεστε. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις σας, τόσο προσωπικές όσο και επαγγελματικές.

• Μειωμένη απόδοση: Όταν αναλαμβάνετε πάρα πολλές ευθύνες, είναι δύσκολο να αποδώσετε με ποιότητα σε όλα.

Μπορείτε να Βρείτε Ισορροπία;

Κανείς δεν λέει ότι πρέπει να εγκαταλείψετε τις ευθύνες σας. Ωστόσο, μπορείτε να σκεφτείτε πώς να μοιραστείτε το βάρος με τους άλλους, χωρίς να αισθάνεστε ότι χάνετε τον έλεγχο.

Σας έχει τύχει να δώσετε κάποια εργασία σε άλλον και να δείτε ότι τελικά τα κατάφερε καλύτερα από ό,τι περιμένατε; Ίσως ήρθε η ώρα να δώσετε μια ευκαιρία στους γύρω σας να συμβάλλουν.

Μερικά Βήματα για να Απελευθερωθείτε από τον Συγκεντρωτισμό

Αν θέλετε να κάνετε το πρώτο βήμα για να σταματήσετε να τα κάνετε όλα μόνοι σας, δοκιμάστε αυτές τις στρατηγικές:

• Αναθέστε αρμοδιότητες: Την επόμενη φορά που θα αναλάβετε κάτι, σκεφτείτε αν μπορείτε να το μοιραστείτε με κάποιον άλλον. Δοκιμάστε να εμπιστευτείτε τους άλλους, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα δεν θα γίνουν τέλεια. Τελικά, η ανάθεση δεν είναι αδυναμία, αλλά ένδειξη εμπιστοσύνης.

• Θέστε όρια: Πόσο συχνά λέτε "ναι" σε κάθε αίτημα που σας γίνεται, ακόμα κι όταν δεν έχετε χρόνο ή ενέργεια; Μάθετε να λέτε "όχι" και να θέτετε όρια για τη δική σας ευημερία.

• Εμπιστευτείτε τους ανθρώπους γύρω σας: Πιστέψτε ότι οι άλλοι μπορούν να σας βοηθήσουν. Αν δεν τους δώσετε την ευκαιρία, δεν θα μάθετε ποτέ τι είναι ικανοί να κάνουν.

• Φροντίστε τον εαυτό σας: Θυμηθείτε ότι η δική σας ευημερία είναι προτεραιότητα. Εάν δεν είστε καλά, πώς θα καταφέρετε να βοηθήσετε τους άλλους; Δώστε χρόνο στον εαυτό σας για ξεκούραση και αυτοφροντίδα.

Η Δύναμη της Συνεργασίας

Αναλογιστείτε πόσο πιο όμορφη και ισορροπημένη μπορεί να είναι η ζωή σας όταν σταματήσετε να τα κάνετε όλα μόνοι σας. Σκεφτείτε ότι, όταν μοιραζόμαστε τις ευθύνες, δεν γινόμαστε πιο αδύναμοι, αλλά πιο ισχυροί. Η συνεργασία φέρνει ισορροπία και μας επιτρέπει να αναπτυχθούμε όλοι μαζί.