Δίλημμα: Να Εστιάζω σε Μένα ή Όχι;

Στην εποχή της αυτοβελτίωσης και της ευεξίας, ακούμε συνεχώς φράσεις όπως «βάλε τον εαυτό σου προτεραιότητα», «επένδυσε στον εαυτό σου» ή «φρόντισε τα όριά σου». Και ναι — η εστίαση στον εαυτό μας είναι απαραίτητη. Αλλά... υπάρχει και μια παγίδα: όταν όλη μας η ενέργεια στρέφεται αποκλειστικά στον εαυτό μας, κινδυνεύουμε να απομακρυνθούμε από την πραγματικότητα και τους ανθρώπους γύρω μας.

Η θετική πλευρά της αυτοεστίασης

Η εστίαση στον εαυτό μας μπορεί να είναι υγιής και να μας βοηθήσει να ζούμε πιο ισορροπημένα.

Όταν η αυτοφροντίδα γίνεται εργαλείο

• Θέτουμε όρια σε τοξικές σχέσεις.
• Μαθαίνουμε να ξεκουραζόμαστε χωρίς ενοχές.
• Γινόμαστε πιο συνειδητοί στις ανάγκες και τις επιθυμίες μας.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η υγιής αυτοεστίαση μειώνει τα επίπεδα άγχους και βελτιώνει την ψυχική ανθεκτικότητα (Journal of Health Psychology, 2019).

Η παγίδα της υπερβολικής εστίασης

Ωστόσο, όταν η προσοχή μας στρέφεται αποκλειστικά στον εαυτό μας, μπορεί να δημιουργηθεί μια επικίνδυνη ψευδαίσθηση.

1. Απομόνωση από την πραγματικότητα

Όταν βλέπουμε τη ζωή μέσα από έναν απόλυτα «εγωκεντρικό φακό», δυσκολευόμαστε να συνδεθούμε αυθεντικά με τους άλλους και να κατανοήσουμε τις ανάγκες τους.

2. Η αίσθηση ότι “δεν είναι ποτέ αρκετό”

Η υπερβολική εστίαση στην αυτοβελτίωση μπορεί να οδηγήσει σε ένα φαύλο κύκλο αναζήτησης της τελειότητας.
Όπως αναφέρει ο ψυχολόγος Barry Schwartz, «όσο περισσότερο κυνηγάμε το τέλειο, τόσο πιο δύσκολα νιώθουμε ικανοποιημένοι».

3. Η απώλεια της κοινότητας

Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον. Η συνεχής προσήλωση στον εαυτό μας μπορεί να μας απομακρύνει από τις σχέσεις και τις κοινότητες που μας δίνουν στήριξη και νόημα.

Η ισορροπία που χρειαζόμαστε

Η λύση δεν είναι να σταματήσουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας, αλλά να μάθουμε να βρίσκουμε ισορροπία.

Πρακτικοί τρόποι για υγιή εστίαση

1. Κράτησε χώρο για τους άλλους

Επένδυσε σε σχέσεις που σου προσφέρουν στήριξη και ζεστασιά. Η σύνδεση με τους άλλους είναι απαραίτητη για την ψυχική υγεία.

2. Εστίασε στη δράση και όχι μόνο στη σκέψη

Η υπερβολική ανάλυση των συναισθημάτων μας χωρίς πράξη μπορεί να οδηγήσει σε ακινησία. Δράσε, ακόμα και με μικρά βήματα.

3. Άσκησε ενσυναίσθηση

Μπες στη θέση του άλλου. Όταν κατανοούμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες των γύρω μας, διευρύνουμε την οπτική μας και μειώνουμε την εσωτερική πίεση.

4. Συνδέσου με την κοινότητα

Εθελοντισμός, συμμετοχή σε ομάδες ή συλλογικές δράσεις μας θυμίζουν ότι είμαστε μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου.

5. Υγιής αυτοπαρατήρηση

Η αυτογνωσία είναι πολύτιμη, αλλά πρέπει να συνδυάζεται με πράξη και επαφή με την πραγματικότητα, όχι με εσωστρέφεια που μας απομονώνει.

Η εστίαση ως ισορροπία, όχι ως αυτοσκοπός

Η αλήθεια είναι ότι η φροντίδα του εαυτού δεν είναι πολυτέλεια — είναι ανάγκη.
Όμως, όταν γίνεται αυτοσκοπός, μας απομακρύνει από τις σχέσεις, τις εμπειρίες και την αλληλεπίδραση με τον κόσμο.

Όπως λέει και η Brené Brown, «η σύνδεση είναι ο λόγος που βρισκόμαστε εδώ — είναι αυτό που δίνει νόημα και σκοπό στη ζωή μας».

Συμπέρασμα

Η απάντηση στο δίλημμα «να εστιάζω σε μένα ή όχι» δεν είναι «ναι» ή «όχι». Είναι ισορροπία.
Φροντίζουμε τον εαυτό μας, αλλά παραμένουμε ανοιχτοί προς τους άλλους.
Γιατί στο τέλος της ημέρας, η πραγματική ευημερία βρίσκεται στην ισορροπία μεταξύ εαυτού και σχέσης με τον κόσμο γύρω μας.