ΣΑΕΒΑ: Τι Είναι και Πότε Χρειάζεται η Αναπτυξιακή Αξιολόγηση

Η παρακολούθηση της ανάπτυξης ενός παιδιού είναι καθοριστική για την έγκαιρη ανίχνευση δυσκολιών και την παροχή της κατάλληλης υποστήριξης.
Ένα από τα πλέον αξιόπιστα και σταθμισμένα εργαλεία στην Ελλάδα για την αξιολόγηση βρεφών και νηπίων είναι το ΣΑΕΒΑ (Σταθμισμένο Αναπτυξιακό Εργαλείο Βρεφών και Νηπίων).

Τι είναι το ΣΑΕΒΑ

Το ΣΑΕΒΑ είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο σχεδιασμένο για την αξιολόγηση της αναπτυξιακής πορείας παιδιών από 2 μηνών έως 7 ετών.
Χρησιμοποιείται από ειδικούς ψυχικής υγείας, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και παιδίατρους, προκειμένου να διαπιστώσουν αν η ανάπτυξη ενός παιδιού συμβαδίζει με τα αναμενόμενα ορόσημα για την ηλικία του.

Τι αξιολογεί το ΣΑΕΒΑ

Το εργαλείο εξετάζει πολλαπλές αναπτυξιακές περιοχές:

• Γνωστική ανάπτυξη: ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, προσοχή, μνήμη.
• Κινητική ανάπτυξη: αδρές και λεπτές κινητικές δεξιότητες.
• Λεκτική και γλωσσική ανάπτυξη: κατανόηση και χρήση της γλώσσας.
• Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη: αλληλεπίδραση με ενήλικες και συνομηλίκους, συναισθηματική ανταπόκριση.
• Προσαρμοστική συμπεριφορά: δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης, όπως σίτιση και ένδυση.

Πότε προτείνεται η αξιολόγηση με ΣΑΕΒΑ

Η χρήση του ΣΑΕΒΑ είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις όπου:

1. Υπάρχουν ανησυχίες για την ανάπτυξη του παιδιού

Όταν οι γονείς ή οι εκπαιδευτικοί παρατηρούν ότι το παιδί αργεί να μιλήσει, δυσκολεύεται στην κίνηση ή παρουσιάζει άλλες καθυστερήσεις.

2. Προληπτικός έλεγχος

Ακόμα κι όταν δεν υπάρχουν εμφανείς δυσκολίες, το ΣΑΕΒΑ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να διασφαλιστεί ότι το παιδί αναπτύσσεται σύμφωνα με τα αναπτυξιακά πρότυπα.

3. Υποστήριξη πρώιμης παρέμβασης

Σε παιδιά που έχουν ήδη ενταχθεί σε προγράμματα παρέμβασης, η αξιολόγηση με ΣΑΕΒΑ βοηθά στην παρακολούθηση της προόδου τους.

4. Διάγνωση αναπτυξιακών διαταραχών

Το εργαλείο συμβάλλει στη διάγνωση ή επιβεβαίωση δυσκολιών όπως διαταραχές λόγου, ΔΕΠΥ, ΔΑΦ (Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος) ή γενικευμένες αναπτυξιακές καθυστερήσεις.

Πώς γίνεται η αξιολόγηση

Η διαδικασία γίνεται από πιστοποιημένο ειδικό, διαρκεί περίπου 60-90 λεπτά και περιλαμβάνει:

• Παρατήρηση του παιδιού μέσα από παιχνίδια και δραστηριότητες.
• Ερωτήσεις και συζήτηση με τον γονέα.
• Συμπλήρωση τυποποιημένων κλιμάκων. 

Στο τέλος, οι γονείς λαμβάνουν αναλυτική αναφορά με τα αποτελέσματα και προτάσεις για τυχόν επόμενα βήματα.

Τι δεν είναι το ΣΑΕΒΑ

• Δεν είναι τεστ «εξυπνάδας» ή «επίδοσης».
• Δεν προορίζεται για να συγκρίνουμε τα παιδιά μεταξύ τους, αλλά για να δούμε αν η ανάπτυξή τους είναι εντός φυσιολογικών ορίων για την ηλικία τους.

Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη αξιολόγηση

Η έγκαιρη αναγνώριση αναπτυξιακών δυσκολιών οδηγεί σε πιο αποτελεσματική παρέμβαση και καλύτερη πρόγνωση για το παιδί. Έρευνες δείχνουν ότι η πρώιμη παρέμβαση, όταν είναι εξατομικευμένη, ενισχύει σημαντικά τη γνωστική και κοινωνική ανάπτυξη.

Συμπέρασμα

Το ΣΑΕΒΑ είναι ένα αξιόπιστο και έγκυρο εργαλείο που βοηθά γονείς και ειδικούς να κατανοήσουν καλύτερα την πορεία ανάπτυξης ενός παιδιού. Χρησιμοποιείται ως οδηγός, όχι ως ταμπέλα, με στόχο την πρώιμη υποστήριξη και την ενίσχυση της αναπτυξιακής πορείας.